به گزارش ایرنا، محمد نوری درباره رفتار مناسب والدین در خصوص انجام وظایف دانش آموزان و کاهش استرس آنان در دوران تحصیل، اظهار داشت: استرس مدرسه از جمله مواردی است که دانش آموزان در تمامی مقاطع تحصیلی از آن رنج می برند. یعنی از ابتدای ورود به مدرسه بحث اضطراب جدایی را در بین بچه های کلاس اولی داریم و بعد از آن و در تمام مراحل برای امتحانات، ارتباط اجتماعی و تعامل با دانش آموزان دیگر اضطراب و تنش وجود دارد.
اضطراب ناشی از کمال گرایی والدین
وی گفت: استرس یک وضعیت استرس زا ناشی از عوامل متعددی است. در مورد اضطراب دانش‌آموز، یکی از عوامل اصلی انتظارات والدین کمال‌گرا است. آنها انتظار عملکرد عالی از فرزندان خود دارند. بنابراین وقتی فرزندانشان وارد مدرسه می شوند عصبی می شوند. این استرس در اشکال فیزیکی و شناختی خود را نشان می دهد.
استرس کم را استرس مفید می نامند و باعث می شود که فرد تکالیفش را بنویسد و کارهایش را انجام دهد. اما زمانی که استرس از حد مجاز فراتر رود، تکرار شود و شدت آن زیاد شود، تبدیل به استرس مزمن می شودنوری تصریح کرد: در شرایط جسمانی دانش آموز ممکن است دچار تپش قلب، تنگی نفس و احساس گرما در بدن خود شود و اگر استرس مدیریت نشود به مرور زمان این علائم تشدید می شود. در بعد شناختی، دانش آموز در مشاغل و فعالیت هایی که مستلزم استفاده از تمرکز و توجه است با مشکلاتی مواجه خواهد شد. که منجر به عدم تمرکز لازم دانش آموز در کلاس و جلسه امتحان می شود و نتایج امتحان وی تحت تاثیر قرار می گیرد.
انزوا از همکلاسی ها
وی افزود: این استرس شدید باعث می شود دانش آموز دچار آسیب های رفتاری شود. این بدان معناست که منجر به تعامل ضعیف و دوری دانش آموز از معلم یا همکلاسی ها می شود و در نتیجه از سایر همکلاسی ها منزوی و دور می شود.
این روانشناس ادامه داد: البته دانش آموزان برای ایجاد انگیزه به فشار بسیار کمی نیاز دارند. این فشار کم، استرس مفید نامیده می شود و باعث می شود که فرد تکالیف خود را بنویسد و کارهایش را انجام دهد. اما زمانی که استرس از حد مجاز فراتر رود، تکرار شود و شدت آن زیاد شود، تبدیل به استرس مزمن می شود.
لزوم برخورد همدلانه با کارکنان مدرسه و دانش آموزان
نوری گفت: استرس روانی شدید و مزمن، سازگاری دانش آموزان با مدرسه و جامعه را دشوار می کند و می تواند منجر به کاهش عملکرد در مدرسه شود. در چنین حالتی دانش آموز نیاز به مداخله درمانی و مشاوره با روانپزشک دارد که می تواند به او در مدیریت استرس و اضطرابی که از آن رنج می برد کمک کند.
وی افزود: ساختار مدرسه خود می تواند یکی از عوامل ایجاد استرس برای دانش آموز باشد، یعنی نحوه تعامل معلم، مدیر و ناظر با دانش آموز و سرویس مدرسه. این عوامل را عوامل درون مدرسه ای می نامند.
هر چه کارکنان مدرسه با دانش آموز همدردی و حمایت کنند، میزان استرس دانش آموز کمتر می شود. به مدرسه کاهش خواهد یافت.»
آزار و اذیت برخی دانش آموزان
نوری گفت: همکلاسی ها می توانند در کاهش یا افزایش استرس نیز موثر باشند. اگر دانش آموزی در تعاملات اجتماعی و گروه های دانش آموزی در مدرسه شرکت کند، سطح استرس او کاهش می یابد. اما اگر فردی مورد قبول و طرد همکارانش قرار نگیرد، منزوی می شود، اضطراب او بیشتر می شود و از حمایت همسالان خود برخوردار نمی شود.
وی ادامه داد: ممکن است برخی دانش آموزان در مدرسه قلدری کنند یا بخواهند با ارعاب و تهدید با دانش آموز دیگری برخورد کنند. این خود یک عامل استرس زا است و باعث می شود که کودکان و نوجوانان تمایلی به رفتن به مدرسه نداشته باشند یا در مدرسه احساس ترس و ناامنی کنند.
اضطراب شدید دشمن نمرات خوب است
این روانپزشک گفت: اضطراب و استرس مربوط به تکالیف و امتحانات از عوامل اصلی ایجاد اضطراب در دانش آموزان نیز است. در چنین شرایطی دانش آموز در مورد آینده پیش بینی منفی می کند و مدام به خود می گوید که توان قبولی در امتحان را ندارد.
نوری تصریح کرد: این فکر منفی به صورت نشخوار فکری در ذهن او تکرار می شود و منجر به افزایش تنش و فشار روانی می شود. در نتیجه تمرکز و توجه او کاهش می یابد. این ممکن است باعث شود که فرد نتواند با سؤالات جلسه امتحان برخورد کند، حتی اگر درس را خوانده باشد و عملکرد تحصیلی خوبی در کلاس داشته باشد.
چشم اندازی فاجعه آمیز از آینده
وی ادامه داد: در چنین مواقعی فردی که از آینده انتظارات منفی دارد آن را به فاجعه تبدیل می کند و اضطراب او بیشتر و بیشتر می شود. بنابراین، یک مشاور یا روانشناس می تواند با ارائه مداخلات درمانی و به چالش کشیدن افکار او به او کمک کند. زمانی که اضطراب و استرس شدید باعث کاهش عملکرد فرد می شود، باید اقداماتی برای کاهش و مدیریت این ترس ها انجام شود.
نوری گفت: مداخله در سیستم ساختاری و پرسنلی مدرسه از دیگر اقداماتی است که مشاوران و روانشناسان می توانند انجام دهند. اگر ما مشاوران و روانشناسان بتوانیم آموزش های لازم را به کارکنان مدرسه از معلمان گرفته تا نیروهای خدماتی، سرپرستان و مدیران ارائه دهیم، می توانیم استرس را در دانش آموزان کاهش دهیم.
کمک به دانش آموزان در تمرین کار تیمی و مهارت های زندگی به جای مبارزه در مسابقات، که در نهایت استرس و اضطراب را در سطح فردی، بین فردی و درون مدرسه ای کاهش می دهد.ضرورت یادگیری 10 مهارت اساسی زندگی
وی تاکید کرد: علاوه بر این باید 10 مهارت اساسی زندگی به دانش آموزان آموزش داده شود. این باعث کاهش اضطراب و افزایش عملکرد فردی دانش آموز می شود. دانش آموز با یادگیری این مهارت ها اعتماد به نفس پیدا می کند و یاد می گیرد که چگونه در موقعیت های استرس زا که قبلاً قادر به مدیریت استرس خود نبوده است، اضطراب خود را مدیریت کند. فرد با یادگیری، به کارگیری، تمرین و تکرار این مهارت ها عملکرد خود را بهبود می بخشد.
کودکانی که در معرض خطر ابتلا به اختلال وسواس فکری- جبری هستند
نوری افزود: مداخله روانی در رابطه با والدینی که برای کمال تلاش می کنند نیز می تواند رخ دهد. وقتی به والدین بیش از حد سخت گیر که از نمره زیر 20 فرزند خود ناراضی هستند یاد می دهیم که این انتظارات تأثیر منفی قابل توجهی بر فرزندشان دارد، آنها می توانند با تغییر رفتار خود شاهد کاهش استرس فرزندشان باشند.
این روانشناس ادامه داد: به والدین این کودکان به صراحت می گوییم که کمال جویی آنها می تواند فرزندشان را به سمت مشکلات شخصی و بیماری هایی مانند وسواس شخصیت یا اختلالات اضطرابی سوق دهد.
مدیتیشن و ورزش های هوازی
او گفت که مداخله روانشناختی همچنان می تواند بین همسالان و دانش آموزان باشد. یعنی کمک به دانش آموزان در تمرین کار تیمی و مهارت های زندگی که در نهایت منجر به کاهش استرس و اضطراب در سطح فردی، بین فردی و درون مدرسه ای به جای رقابت در مسابقات می شود. ورزش هایی مانند تمرکز حواس، مدیتیشن، آرامش و تنفس عمیق نیز می تواند استرس دانش آموزان را کاهش دهد.
نوری افزود: همچنین اگر دانش آموز را تشویق کنیم که ورزش را در برنامه های خود قرار دهد و سبک زندگی خود از جمله خواب و تغذیه را بهبود بخشد، می توان استرس او را کاهش داد.
وی در پایان گفت: اگر بخواهیم جمع بندی کنیم عوامل درونی، خانگی و شخصی استرس ایجاد می کند که اگر این اضطراب زیاد و مزمن شود می تواند آثار مخربی بر جسم و روان دانش آموز داشته باشد. از طریق مداخلاتی که می تواند در سطوح فردی، اجتماعی و در سطح مدرسه و خانواده رخ دهد، اضطراب دانش آموز کاهش یافته و در نهایت سلامت روان و رفاه دانش آموزان بهبود می یابد.
منبع: https://www.irna.ir/news/85607358/%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3-%D8%A8%D9%87-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84-%DA%AF%D8%B1%D8%A7-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%DA%86%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C